"Z jedynego systemu nie wydobędziemy się długo: ze słonecznego."
Krystyna Szymkiewicz, „Droga Hiszpanii do EWG: Przykład do naśladowania?”
Krystyna Szymkiewicz w swoim artykule pt. Droga Hiszpanii do EWG: Przykład do naśladowania? opisuje, jakich zmian Hiszpania musiała dokonać (i z jakimi problemami musiała się zmierzyć), by 1 stycznia 1986 r. dołączyć do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej. Autorka wskazuje, że z politycznego punktu widzenia przyjęcie Hiszpanii (i Portugalii) do EWG było korzystne dla „demokratycznej Europy”. Pod względem ekonomicznym i instytucjonalnym obawiano się jednak, że gospodarka hiszpańska zagrozi gospodarkom większości członków EWG (szczególnie Francji i Włoch). Powszechnie uważano, że cena przyjęcia mniej rozwiniętej Hiszpanii i Portugalii do EWG będzie niepomiernie większa niż spodziewane korzyści. Autorka podkreśla, że doświadczenia Hiszpanii mogą być przydatne dla Polski. Podobne obawy jak w przypadku Hiszpanii istnieją bowiem dziś w kwestii przyjęcia do Unii Europejskiej krajów byłego bloku komunistycznego. Krystyna Szymkiewicz przedstawia, jak zmieniała się gospodarka hiszpańska na przestrzeni całego XX wieku, od izolacji i interwencjonizmu państwowego, przez początki liberalizacji gospodarki za rządów generała Franco, do narodzin demokracji. Autorka podsumowuje, że Hiszpania poprzez restrukturyzację i głębokie zmiany w gospodarce wyszła ze stadium zacofania i trafiła do grupy krajów uprzemysłowionych. Bez wątpienia kraje byłego bloku komunistycznego w dzidzinie przekształceń systemowych swoich gospodarek, jak i pod kątem zmian, które pozwolą tym krajom wejść do Unii Europejskiej, muszą znaleźć „własną drogę”. Doświadczenia Hiszpanii rzeczywiście mogą być tu jednak pomocne.